‘Psikoloji Saati’nde 'Sınav Kaygısı’ Konuşuldu

Mega Medya Grubu Stüdyolarından canlı olarak yayınlanmaya başlayan ‘Psikoloji Saati' adlı radyo programının bu haftaki konuğu, Sevgi Psikoloji' Danışmanlık Merkezi sahibi Psikoloğu Uğur Seküçoğlu ve Psikolojik Danışman Şafak Bıkmaz oldu.

Bölgenin genç ve sevilen Psikologlarından Psikolojik Danışman Şafak Bıkmaz, ‘Sınav Kaygısı' konusunda önemli açıklamaları Mega FM dinleyicileriyle paylaştı.

Psikolojik Danışman Şafak Bıkmaz, ‘Stres yaratan bir olayla karşılaştığımızda bedenimizin davranışsal, duygusal ve düşünsel olarak yoğun bir uyarılmaya maruz kalması durumudur. Sınav öncesinde öğrenilen bilginin sınav sırasında etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygı olarak tanımlanır. Fiziksel belirtiler kalp atışlarında hızlanma, titreme, terleme, soluk alıp vermede güçlük, kas gerginlikleri, dilin damağın kuruması, baş ve mide ağrısı Duygusal belirtiler gerginlik, endişe, karamsarlık, huzursuzluk, heyecan şeklindedir. Zihinsel belirtiler ise bildiklerinin hepsini unuttuğunu düşünme, başarılı olamayacağını düşünme, yeterince iyi olmadığını düşünme, sınavı kazanamazsa her şeyin biteceğini düşünme, düşünceleri ve dikkati toparlamada güçlük davranışsal belirtilerde kaçma (ders çalışmayı bırakma, sınavı yarıda bırakma) ve kaçınma(ders çalışmayı erteleme, sınava girememe) davranışları, aşırı hareketlilik ya da tam tersi hareketsizlik halleri şeklindedir. Sınav kaygısıyla baş edebilmek için öncelikle sınav kaygısına yol açan nedeni saptamak gerekir’ dedi.

Sınava doğru ve yeterli biçimde hazırlanılmadıysa sınav kaygısı yaşanmasının doğal olduğunu belirten Psikolojik Danışman Şafak Bıkmaz, ‘Bu durumu düzeltmek için verimli çalışma yöntemlerini öğrenmek ve ders çalışma programı oluşturmanın faydası olacaktır. Uyku düzeninin olmaması, yetersiz dinlenme, yanlış ve yetersiz beslenme alışkanlıkları dikkatin belirli bir konu üzerinde yoğunlaşmasını engelleyecektir. Sınav öncesi oluşturulmuş, sınav hakkındaki olumsuz ve gerçekçi olmayan düşünceler sınav kaygısının oluşumundaki en önemli nedendir. Bunlara ek olarak bunaltıya eğilimli kişilik yapısı (mükemmeliyetçi, rekabetçi) ve sosyal çevrenin beklentileri ve baskısı da sınav kaygısının nedenleri arasında sayılabilir. Düşünce ve inançları sorgulamak gerçekçi olmayan düşünme alışkanlıklarını farklı bir gözle yeniden değerlendirmek, Nefes alma egzersizleri, Gevşeme egzersizleri, Kaygıyı bastırmaya değil, onu kabul etmeye ve tanımaya çalışmak, Düşünceleri durdurma tekniği, dikkatini başka noktalara odaklama tekniği kullanılabilecek başa çıkma yollarıdır. Kaygılanmak kötü değildir. Kaygı her insanın yaşayabileceği doğal bir duygudur. Stresli bir durum karşısında tetikte ve uyanık tutacak biyolojik bir sistemdir. Bundan dolayı amaç kaygıyı tamamen ortadan kaldırmak değil kaygıyı kontrol altında tutarak olası zararları önlemektir. Kaygı her zaman aynı düzeyde kalmaz. Sınav kaygısı sınavın ilk dakikalarında daha yoğun yaşanır. Geçen zaman içerisinde de azalma eğilimi gösterir. Yapılan birçok araştırma göstermiştir ki özellikle yoğun kaygıya neden olan olumsuz düşüncelerin belirlenmesi ve bu düşüncelerin daha işlevsel ve yararlı düşüncelerle yer değiştirmesini sağlayan bilişsel ve davranışsal uygulamalar, hissedilen yoğun kaygının istenilen düzeye gelmesinde son derece etkilidir’ dedi.

Aileler sınırlarının farkında olmalarının gerektiğini belirten Psikolojik Danışman Şafak Bıkmaz, ‘Güven ve sorumluluk vermeli, önemsemeli, olumlu geri bildirimde bulunmalıdır. Sınava ilişkin konuşmalarda özenli davranmalı, gerçekçi olmalı, akranlarıyla karşılaştırmaktan kaçınmalıdır. Duygu ve düşünce paylaşımı, empati önemlidir. Sınavı yüceltmeme, ölüm kalım sorunu yapmama, yüreklendirici davranma önerilmektedir. Çocuklar koşulsuz sevilmelidir. Aile bireyleri uygun rol modeli olmalı, uygun aile ortamı sağlamalı ve uygun problem çözme davranışları geliştirilmelidir’ ifadelerini kullandı.

Mega Radyo stüdyolarından canlı yayınlanan ‘Psikoloji Saati' programı, FM bandı 97,7 frekansından ve eşzamanlı olarak www.megaradyoiskenderun.com internet üzerinden canlı yayınlandı. ‘Psikoloji Saati' adlı programının yönetmenliğini Mustafa Mert, Şirvan Selçuk ve Ali Kemal Zerenli yaptı.